Θέλω να ζητήσω προκαταβολικά
συγνώμη σε όσους δυσαρεστήσω με τούτο το άρθρο που αρνείται το γνωστό και
αγαπημένο ρητό, πως «ότι μας συμβαίνει, μας συμβαίνει για κάποιο λόγο».
Φυσικά, αν κάποιος προκαλεί την…
τύχη του θα του συμβεί κάτι ανάλογο, όπως σε εκείνον που μονίμως οδηγεί
μεθυσμένος και κάποια στιγμή ενδεχομένως χάσει τη ζωή του σε κάποιο
αυτοκινητιστικό δυστύχημα.
Στη ζωή μας, συμβαίνουν αμέτρητα
περιστατικά που συμβαίνουν σύμφωνα με τον φυσικό νόμο της τυχαιότητας. Το θέμα
είναι αν μπορούμε εμείς οι ίδιοι να
νοηματοδοτήσουμε την ύπαρξη τους. Δηλαδή, σε αυτό που μας συμβαίνει να δώσουμε
εμείς μια υπόσταση, ένα νόημα για να το ξεπεράσουμε, να πάμε ένα βήμα εμπρός,
να κάνουμε καλύτερη τη ζωή μας. Μπορούμε, βέβαια, απλά να κλαίμε τη μοίρα μας ή
να κατηγορούμε μονίμως τους άλλους και να βαδίζουμε σε έναν ατέρμονο κύκλο γύρω
από τη σκιά μας, παγιδευμένοι σε μια φυλακή, που πολλοί ονομάζουν
αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Ο πρώτος επιστήμονας που τόλμησε
να ανασκαλέψει το… υπερφυσικό για να του δώσει μια υπόσταση επιστημονική,
υπήρξε ο ελβετός ψυχίατρος Καρλ Γιουνγκ. Ξέρετε γιατί; Όχι γιατί είχε ενοράσεις
και μεταφυσικά οράματα ή ήταν ο εκλεκτός, αλλά γιατί πολύ απλά η μητέρα του ήταν
μέντιουμ και φυσικό επακόλουθο ήταν να επηρεαστεί από τις πεποιθήσεις της, επιθυμώντας
να δώσει ένα επιστημονικό νόημα στο μεταφυσικό και σε όλα όσα πίστευε αυτή η
«σημαντική άλλη» στη ζωή του. Αλλωστε, ακριβώς αυτή του η προσπάθεια ήταν κι
ενας λόγος έντονων διαφωνιών με τον δάσκαλό του και ψυχίατρο Σίγκμουντ Φρόυντ.
Θα νομίζει κανείς ότι είμαι
ταγμένη εχθρός του μεταφυσικού. Τουναντίον, μάλλον πιστεύω στην ύπαρξή του και
μάλιστα αγαπώ ιδιαίτερα και τον Πάολο Κοέλο. Ωστόσο, το να αναγάγει κανείς τα πάντα
και όλη του την ύπαρξη στο μεταφυσικό για τη λύση των προβλημάτων του, επίσης, δεν
είναι ότι καλύτερο, δεν είναι μάλλον ότι εξυπνότερο, θα έλεγα. Τον οδηγεί σε
πολλές παγίδες και αδιέξοδα. Ο μεταφυσικός κόσμος μπορεί και να είναι υπαρκτός,
δεν είναι όμως και εύκολα προσβάσιμος. Συνετό, θαρρώ, είναι να ερευνά κανείς, αλλά
να βαδίζει και προσγειωμένος στη γη…
Κάτι ανάλογο με όσα ανέφερα,
συμβαίνει και με τους ανθρώπους που συναντούμε στη ζωή μας. Θα επιτελέσουν
κάποιο σκοπό που θα μας βοηθήσει να κάνουμε ένα βήμα παραπέρα, ένα βήμα προς
την ευτυχία μας, εφόσον όμως το επιλέξουμε εμείς οι ίδιοι. Γιατί τελικά, ποιο
είναι το νοήμα της ζωής, αν δεν είναι η προσωπική ευτυχία του καθενός;
Επομένως, όταν ο Θεός, όπως
υπογραμμίζουν οι θρησκευόμενοι, κλείνει μια πόρτα και ανοίγει ένα παράθυρο, θα
πρόσθετα πως μάλλον αυτό το κάνουμε εμείς οι ίδιοι, αν επιλέξουμε να το
κάνουμε, γιατί ψάχνουμε να βρούμε αυτό το παράθυρο να το ανοίξουμε. Και για να
μην προσβάλω όσους πιστεύουν, θα προσθέσω, ότι μπορεί αυτό να το κάνουμε γιατί
είμαστε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση, σύμφωνα με τη χριστιανική θρησκεία.
Όταν λοιπόν μας συμβαίνει κάτι,
ας το εκμεταλλευτούμε για να πάμε ένα βήμα παραπέρα, για να αλλάξουμε αυτό που
μας συμβαίνει εφόσον είναι δυσάρεστο, αφήνοντας τον χρόνο να επουλώσει πληγές
και διερευνώντας τις επιλογές που μας ανοίγονται. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν
είναι βέβαια εφικτό από όλους. Σύμφωνα με τον Φρόυντ και τη Μέλανι Κλάιν, το
ανθρώπινο είδος έλκεται από δυο βασικές ενορμήσεις που καθορίζουν και την
ύπαρξή του: την ενόρμηση της ζωής και την ενόρμηση του θανάτου. Τι μας κάνει να
επιλέξουμε μια από τις δυο; Δυστυχώς ή ευτυχώς η αγάπη που έχουμε εισπράξει από
τους «σημαντικούς άλλους» στη ζωή μας, από τους γονείς μας. Κι αν οι γονείς που έχουμε δεν ήταν επαρκείς; Υπάρχει
ελπίδα. Μπορούμε να αλλάξουμε ή να αποδεχτούμε ότι μας δυσκολεύει στη ζωή με
την κατάλληλη ψυχοθεραπεία.
Σοφία Ξυγαλά
(σύμβουλος ψυχικής υγείας)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου